dilkaya höyüğü « 
86
varlığı düşünülmelidir. Ancak bu konuda N5 açması içinde ele geçen keramik bu-
luntular dışında pozitif kanıtlar yoktur.
N5 açması içinde gözlenen 2. yangın -3.93 ve -4.00 metreler arasında yoğun
olarak, -4.40 metreye kadar ise yer yer izlenebilmektedir. 2. yangın tabakası al-
tında kazılan alanda yerleşme yerinin ilk düzgün mimari kalıntıları bulunmuş-
tur. 5 taş sırasına kadar korunan duvarları ve içindeki at nalı şeklindeki ocaklarıy-
la dikkati çeken bu evre içinden yoğun şekilde Erken Transkafkasya III dönemine
tarihlenebilen çoğunluğu siyah açkılı,içe ve dışa dönük ağız kenarlı çanak çöm-
lekler ele geçmiştir. At nalı şeklinde ocakların yer aldığı bu mimari katın altında
uzun bir dönem kullanıldığı üst üste yapılan ocaklardan da anlaşılan ikinci bir
mimari kat daha vardır. Tahribat nedeniyle planı hakkında fazla bilgi edinileme-
yen bu mimari kat içinde üst üste en az üç taban yer almaktadır.
Sözü edilen tabanların farklı evrelerdeki yangınlarla tahrip olduğu tabanlar
arasındaki yangın izlerinden anlaşılmaktadır. Üst üste yapılan tabanlar ve onarım
gören bu tabanlara ait duvarlar bu evrenin bir hayli uzun sürdüğünü kanıtlamak-
tadır. Elde edilen buluntular arasında insize teknikte bezenmiş koyu yüzlü, açkı-
lı keramikler yoğundur. Erken Transkafkasya kültürünün geç evrelerinde daha
fazla rastlanan bu keramikler yanında, oluk ve dairesel-oluklar ile bezenmiş kap-
lar da ele geçmiştir. Bu özellikler söz konusu evrenin Erken Transkafkasya II'nin
sonu ile Erken Transkafkasya III döneminin başı olduğunu hatırlatmaktadır. Bu
durumda höyükteki IV. Tabaka olarak saptanan bu dönemin Erken Transkafkas-
ya III kültürünün erken evresi olduğunu ve N5 açmasındaki 2. yangına kadar, bir
başka tanımla Erken Transkafkasya III'ün geç evresine kadar, uzun bir süre ya-
şadığını söylemek mümkündür. Açma içinde -4.70/-5.00 metrelere kadar devam
eden bu evre N5 açmasının ikinci tabakasını oluşturur. Bu durumda Dilkaya hö-
yüğünde Erken Transkafkasya III dönemi kuvvetli bir yangın ile ayrılan iki ayrı ta-
bakada, III. ve IV. tabakalarda temsil edilmektedir.
N5 açmasında –4.64 metrede başlayan ve açma içinde güney ve güneybatıya
doğru var olan eğime bağlı olarak -5.30 metreye kadar yayılan yangın bu açmanın
3. yangınıdır. Söz konusu yangın komşu O5 ve M5 açmalarında da hemen hemen
aynı seviyelerde izlenebilmektedir. N5 açması içinde saptanabilen en yoğun yan-
gınlardan biri olan bu yangın ile birlikte Dilkaya'da Erken Transkafkasya II adıy-
la yeni bir evre başlar. Yangının hemen altında çıkmağa başlayan ve bu kültürün
karakteristik mimari özelliklerinden olan yuvarlak planlı evler bu durumun açık
delili olarak benimsenmelidir. Evlerin tabanlarının hasır bir örtü ile kaplandığı ve
1...,95,96,97,98,99,100,101,102,103,104 106,107,108,109,110,111,112,113,114,115,...469