Page 322 - Ege Üniversitesi Arkeoloji Kazıları

303» ege üniversitesi arkeoloji kazıları
ikinci yerleşim alanı
Phokaia’nın asıl yayılım alanında ele geçen seramikler ise, Protogeometrik
döneme kadar gider. Kanımızca ilk yerleşim alanında yaşantı sürerken, Protoge-
ometrik dönemden başlayarak antik kentin asıl yayılım alanı olan anakarada yer-
leşim yayılmaya başlar. Athena Tapınağı’nda yapılan 2004 yılı kazılarında ele ge-
çen seramiklerde, en eski seramiklerin Erken Tunç Çağı’na gitmesi, Orta Tunç,
Geç Tunç Çağı seramiklerinin bulunması, bu tapım alanının “İlk Yerleşim Alanı”
ile birlikte paralel olduğunu gösterir. Yani İlk Yerleşim Alanında yaşam sürerken,
burada yaşayan insanların tapım yerleri ise, Athena Tapınağı’nın bulunduğu ka-
yalık alandı ve yıllarca bu kutsal alanın yeri değişmedi. Kanımızca yerleşim, bu
tapım yerinin etkisiyle anakaraya, yani Athena Tapınağı’nın bulunduğu yarıma-
danın doğusundaki alana atlayarak yavaş yavaş gelişti. Her iki yerleşim bir süre
birlikte sürdü. Yukarıda söylediğimiz gibi, daha sonra İlk Yerleşim Alanı, olasılık-
la Arkaik dönem sonrasında terk edildi.
mö 7. yüzyılda Phokaia’lılar, Miletos’lularla birlikte Karadeniz ve Akdeniz’e
açılarak koloniler kurdular. Mısır’ın Akdeniz kıyısındaki Naukratis kenti ile önem-
li ticari ilişkilere girdiler. Böylelikle mö 6. yüzyılın ilk yarısında yaptıkları ticaret
ve kurdukları kolonilerle ekonomik refaha ulaştılar. Bu zamanda Athena Tapı-
nağı ve onun eteğinde yer alan Kybele Açık Hava Tapınağı yapıldı. Kentin çevre-
si mö 590-580 yıllarında, uzunluğu 7-8 km.’ye varan Herodotos’un sözünü ettiği
ünlü duvarla çevrildi.25 Bu zamanda Phokaia antik dünyanın en büyük kentlerin-
den biri oldu.
Phokaia’lı denizciler, İon deniz ticaretinin yayılmasında önemli bir rol
25 Bkz. Dipnot 7.
Resim 13
Güney nekropolis
alanındaki Arkaik
dönem sunakları.
(MÖ 600 yılları)