1
Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar
GİRİŞ
Genetik mühendisliğinin çeşitli teknikler kullanarak
yaptığı müdahalelerle kalıtımsal değişikliğe uğrattığı or-
ganizmalar günümüzde, İngilizce’de
GMO
(
genetically
modified organism
), Türkçe’de
GDO
(
genetiği değişti-
rilmiş organizmalar
) kısaltılmış adıyla ifade edilmekte-
dir. Bu teknikler rekombinant DNA ya da
“rekombinant
DNA teknolojisi”
olarak bilinir. Rekombinant DNA tek-
nolojisi sayesinde DNA molekülleri canlı organizmanın
ya da hücrenin dışında yani tüpte, yeni bir tür yaratmak
üzere bir araya getirilebilir. Bu DNA da bir organizmaya
aktarılınca değiştirilmiş ve kendine özgü özellikleri olan
bir canlının ortaya çıkması sağlanmış olur.
Rekombinant DNA teknolojisi ilk kez tedavi amaçlı olarak
1978’de
escherichia coli
bakterisinin genetik değişimle,
insülin üreten bir türünün yaratılmasıyla daha önemli
hale gelmiştir.
Bu alandaki çalışmalar artan hızıyla devam etmektedir.
Bugün dünyanın hemen her yerinde, yönelik ciddi
tartışmalar sürüyor. Yeşil devrim olarak da adlandırılan
bu süreci savunan ABD gibi ülkeler, GDO’ların dünya
açlığını önlemenin tek yolu olduğunu savunuyor.
GDO’lu ürünleri
“frankeştayn gıda”
olarak tanımlayan
GDO karşıtları da doğal yaşamın çok uluslu şirketlerce
patent altına alınarak, gelişmekte olan ülkelerin ve tarım
nüfusunun sömürüye açık hale getirildiğini savunuyor.
Yaşanan gelişmeler ve son nokta konulmamış ise de,
ülkemizde de genetik yapısı değiştirilmiş organizmaların
ekimi, satışı ve ithali konuları, tohum ithal eden ve üretme
talebinde bulunan şirketlerin, tarım bakanlığının, hayır
