1
Eyvah! Grip Oldum
GİRİŞ
İnfluenza (Grip) virüsleri Hipokrat zamanından beri
bilinen grip hastalığının etkenidirler. Diğer solunum
yolu ile bulaşan virüslere göre insanlarda daha ağır
seyreden solunum yolu enfeksiyonlarına ve hatta ölüme
sebep olabilirler. İnfluenza virüsleri, grip olan kişilerin
konuşması, hapşırması veya öksürmesi sırasında havaya
saçılan damlacıkların solunması, virüsle kirlenmiş
yüzeyler ve eller aracılığı ile kişiden kişiye ve hayvanlardan
insanlara çok hızlı bulaşırlar. Dünyada, başta çocuk ve
yaşlılar olmak üzere her yaş grubundan geniş kitleleri
etkileyerek salgınlara neden olabilirler. Son 10 yılda
grip etkeni olan influenza virüsleri, bölgesel yayılımla
veya tüm dünyada birçok salgına neden olmakta ve halk
sağlığını tehdit etmektedir. Ayrıca son yıllardaki verilere
göre, mevsimsel grip ve komplikasyonları (yan etki) ile her
yıl dünyada 250 ile 500 bin civarında kişi salgın olmadan
da hayatını kaybetmektedir.
Yirminci yüzyılda, influenza virüslerinin neden olduğu üç
büyük salgın yaşanmıştır. İlki, 1918 yılında influenza A
virüsü H1N1 alt tipinin (İspanyol gribi) bir dizi mutasyon
geçirmesi sonucunda, etken insandan insana hızla
bulaşmış ve dünya nüfusunun yaklaşık %25-30’unu
etkilemiştir. Birinci Dünya savaşından hemen sonra
insanlık tarihi virüs yüzünden bir kez daha sarsılmış ve
savaşta ölen insanların yaklaşık beş katı (40-50 milyon)
bu kez salgın nedeniyle kaybedilmiştir. Daha sonra 1957
(Asya gribi) ve 1968 (Hong Kong gribi) yılında görülen
iki salgında iki farklı influenza A virüsünün yeniden
yapılanması ile virüsün tipi değişmiş ve sırasıyla H2N2
ve H3N2 alt tipleri ile çok sayıda insan grip olmuştur.
Bu salgınlarda yaklaşık 1-2 milyon kişinin öldüğü
bildirilmiştir. 1968 yılından 1997 yılına kadar başka
