Page 205 - Ege Üniversitesi Arkeoloji Kazıları

aigai « 186
Aigai’nin diğer bir Aiol kenti olan komşusu Temnos ile birlikte mö 547 yılın-
dan sonra ortaya çıkan Pers egemenliğine karşı direndiği ve bağımsızlığını koru-
duğu anlaşılmaktadır (Ksenophon, Hell. 4.8.5). Plutarkhos’un (Them. 26) aktarı-
mına göre ünlü Atinalı devlet adamı Themistokles, Yunanistan’dan kaçıp Kyme’ye
doğru gelirken, yolunu Aigai’ye çevirmiş ve orada kimseye görünmeden, şehrin
en zengini olan, yakın arkadaşı Nikagenes tarafından dostça karşılanmış ve misa-
fir edilmiştir. Daha sonra da kadın kılığına girerek, bir çadır arabasında Susa’ya
doğru yoluna devam etmiştir. Kyme ve Myrina gibi kıyı kentlerinin aksine, mö 5.
yüzyılda Attika-Delos Deniz Birliği’ne vergi vermeyen Aigai’nin şansı mö 3. yüzyılın
başlarında Pergamon Krallığı’nın kurulması ile açılmıştır. Bu krallığın temelleri-
ni atan Philetairos kente, özellikle Apollon Khresterios tapınağına önemli yardım-
larda bulunmuştur. Zaten bu Hellenistik kent; plan, teraslamalar ve diğer birçok
ayrıntı göz önüne alındığında Pergamon’u anımsatmaktadır.3
Anadolu’da Pergamon Krallığı’nın güçlü rakibi olan Seleukos Krallığı’nın ge-
nerali Akhaios komutasında başlattığı saldırılar (mö 220-218) sonucunda Aigai4 ve
Aiolis kıyıları Pergamon Kralı Attalos I’in elinden çıkmış, daha sonra krala isyan
eden Akhaios’un öldürülmesi ile Aigai ve çevresi yeniden Pergamon Krallığı’na
katılmıştı. Polybius’un aktarımına göre (His. 33.13), Bithynia kralı Prusias II ile At-
talos II arasında gerçekleşen bir savaşta, Aigai kenti ve arazisi Prusias II'nin ordu-
ları tarafından tahrip edilmiştir (mö 156-154). Aigai’de Roma yönetimi ile ilgili en
erken bilgi mö 1. yüzyıla aittir. Ceasar’ın güvenilir bir adamı olan Publius Servili-
us Isauricus, Asya Valisi olarak görev yaptığı sırada (mö 48-46) kente ve burada-
ki Apollon Khresterios Tapınağı’na önemli yardımlar yapmıştır.5 Nitekim kentte
ele geçen bir heykel kaidesinin üzerindeki yazıttan bu valinin Aigai’de onurlan-
dırıldığı anlaşılmaktadır.6 ms 17 yılında bölgede meydana gelen şiddetli depre-
min yerle bir ettiği kentler arasında Aigai de yer almaktadır. Tacitus (Tac.Ann.
2.47) tarafından da sözü edilen bu depremin yaraları İmparator Tiberius’un cö-
mert yardımlarıyla sarılmış ve depremden zarar gören kentler şükran ifadesi ola-
rak İtalya’da imparatorun bir heykelini dikmişlerdi.
3 Bohn – Schuchhardt 1889, 65.
4 Polybius, His. V.77.
5 Kentteki Roma dönemine ait yapı ve kentin genişlemesi Publius Servilius Isauricus yöne-
timi döneminde gerçekleşmiş olmalıdır (Bohn – Schuchhardt 1889, 65).
6 Publius Servilius Isauricus ile ilişkili ele geçen yazıtlar için bkz. Bohn – Schuchhardt 1889,
47, Abb. 60; 53, Abb. 69; 54, No. 5; Clerc 1886, 289.