ÜNİVERSİTE
Ka em
11
MAYIS / HAZİRAN
2014
C
M
Y
K SAYFA 11
“Y
üzülebilir
Körfez” he-
defiyle İzmir Büyükşehir
Belediyesi’nin TCDD ortak-
lığı ile yürüttüğü “İzmir Limanı ve
Körfezi Rehabilitasyon Projesi” kapsa-
mındaki çalışmalarda, körfezden çıkan
tarama malzemesinde ağır metale rast-
lanmaması, gözleri bu malzemenin nasıl
değerlendirileceği konusuna çevirdi.
İZSU Genel Müdürlüğü, körfezin kuze-
yinde açılacak sirkülasyon kanalından çı-
kacak 25 milyon metreküp tarama
malzemesinin ziraat ve inşaat alanla-
rında kullanımını araştırmak amacıyla
Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
İnşaat Mühendisliği ve Ziraat Fakültesi
ile sözleşme imzaladı.
Tarama malzemesinin seralar, peyzaj
alanları, toprak ıslahı gibi zirai faaliyet-
lerde doğrudan ve dolaylı kullanılabilirli-
ğini ortaya koymak için Ege Üniversitesi
Ziraat Fakültesi Toprak Bilim ve Bitki
Besleme Bölümü ile yürütülen çalışma
sonuçlandı. Fakültenin Peyzaj Mimarlığı
Bölümü ile ortaklaşa yürütülen ve 6 ay
süren “İzmir Körfezi Tarama Malzemesi-
nin Tarımsal Amaçlı Kazanımına Yönelik
Araştırma Projesi” sonuç raporu, İzmir
Büyükşehir Belediyesi’ni sevindirdi.
Üniversitenin laboratuvarlarında yürü-
tülen çalışmada, öncelikle tarama malze-
mesinin içindeki tuz, bitki besin elementi
miktarı, organik madde, azot miktarı gibi
kimyasal ve biyolojik içerik belirlendi.
Ardından üniversite içinde bulunan Pey-
zaj Uygulama Birimi Serası’nda da ta-
rama malzemesi tuzdan arındırılmadan,
toprak ile farklı dozlarda karıştırılarak
deneme üretimleri yapıldı. Şubat ayında
çim tohumları ekildi ve bir hafta gibi kısa
bir sürede tohumlar çimlendi. Menekşe,
sakız sardunyası ve nergis çiçekleri de
dikildi. Şubat ayından bu yana hem çim-
lerin hem de çiçeklerin gayet sağlıklı bir
şekilde büyüyüp boy vermesi hem proje
çalışanlarını hem de İzmir Büyükşehir
Belediyesi yetkililerini sevindirdi.
KULLANIM ALANI GENİŞ
Üniversitenin hazırladığı raporda; kör-
fez dip tarama malzemesinin kum bün-
yeden kil bünyeye kadar değişim
gösterdiği; sözkonusu malzemenin ön iş-
lemlerden geçirildikten sonra zirai
amaçlı doğrudan ve dolaylı olarak kulla-
nılabileceği belirlendi. Raporda, dip ta-
rama malzemesinin çeşitli şekillerde geri
kazanımının, tüm dünyada kabul gören
bir uygulama olduğu ifade edilerek, ta-
rama malzemesinin eğimli alanlada şev
stabilizasyonu, maden ve taş ocaklarının
onarımı, kıyı stabilizasyonu ve erozyon
kontrolü, Gediz Deltası’ndaki aşınmış
dalyan ekosisteminin rehabilitasyonu,
yeni kıyı ekosistemlerinin yaratılması
için dolgu materyali olarak kullanılabile-
ceği vurgulandı.
ÜNİVERSİTE OLARAK TALİBİZ
Yürüttükleri çalışma ile bilgi veren Ege
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak
Bilim ve Bitki Besleme Bölüm Başkan
Yardımcısı ve Proje Koordinatörü Doç.
Dr. Sezai Delibacak, “Biz tarama malze-
mesinin özelliğini belirledik. Peyzaj mi-
marlığındaki arkadaşlarımız da bu
materyali normal toprakla değişik mik-
tarlarda karıştırıp 4 farklı oran oluşturup
farklı bitkilerle deneme yaptı. Oldukça
başarılı sonuçlar aldık” dedi.
Delibacak, körfez dip taramasından çı-
kacak malzemelerin kullanım
alanının çok geniş olduğunu
vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Yaptığımız araştırmaların
sonucuna göre tuzdan arındırı-
larak ya da tuza dayanıklı bitki
türleri kullanılarak veya Çiğli
Atık Su Arıtma Tesisi’nde
arıtma çamuru ile karıştırılarak
bu dip tarama malzemesinin
belediyenin park ve bahçele-
rinde, İnciraltı Kent Orma-
nı’nda, terk edilmiş taş ocakları,
katı atık deponi alanlarında,
eğimli alanların şev stabilizasyonunda,
Gediz Deltası’ndaki aşılmış dalyan eko-
sistemlerinin rehabilitasyonunda, Sa-
salı’daki Doğal Yaşam Parkı yakınlarında
yapay sulak alan oluşturulmasında,
deniz içerisinde doğal habitat adası
oluşturulmasında dolgu materyali
olarak kullanabileceğini ortaya koyduk.
Sulak alan yaratılacaksa ya da ada oluş-
turulacaksa, dip tarama malzemesini yı-
kamaya gerek yok, belki de en ekonomik
yöntem bu olabilir.”
GELİR GETİRİCİ DEĞİL ÇEVRECİ PROJE
Büyük Körfez Projesi kapsamında yü-
rütülen çalışmaların tamamen bir çevre
projesi olduğunu söyleyen İZSU Genel
Müdür Yardımcısı Gülay Demircioğlu ise,
“TCDD ile birlikte İZSU Genel Müdürlüğü,
İzmir Körfezi ve Liman Rehabilitasyon
Projesi için çalışmalar yürüttük. Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı’da ÇED dosyamız in-
celeniyor. Körfezin kuzey kısmında de-
rinleştirme çalışması yapacağız. Dere
ağızlarımız Körfez’e açılıyor ancak çok
sığı olduğu için suların tahliyesinde zor-
luklar yaşıyoruz. Bostanlı’dan Tuzla’ya
kadar uzanacak akıntı iyileştirme kanalı
açacağız. Buradan çıkacak malzemeleri
karada geri kazanıp doğaya tekrar geri
vermeyi düşünüyoruz. Geri ka-
zanım alanlarında bu malze-
meyi kurutup gerektiğinde de
tuzsuzlaştırma işlemi yapaca-
ğız” diye konuştu. Demircioğlu,
Büyük Körfez Projesi’nin çev-
reci ve önder bir proje oldu-
ğunu ifade ederek, “Bu proje,
gelir getirici değil, tamamı ile
ekoloji bir proje.‘Yüzülebilir
Körfez’ hedefiyle bu projeyi
gerçekleştirmek için bütün gü-
cümüzle çalışıyoruz” dedi.
“İZMİR LİMANI VE KÖRFEZİ
REHABİLİTASYON PROJESİ”
Körfez’in güney aksı boyunca açıla-
cak olan navigasyon kanalı ile Kör-
fez’e temiz su girişi artacak İzmir
Büyükşehir Belediyesi’nin Kuzey
aksında oluşturulacağı sirkülasyon
kanalı da bu bölgedeki akıntı hızla-
rını arttıracak. Su kalitesi ve biyolo-
jik çeşitlilik iyileştirilirken, İzmir
Limanı’nın kapasitesi de artacak ve
yeni nesil gemilere hizmet vermeye
başlayarak ana liman olma statü-
süne kavuşacak. ÇED sürecinin ta-
mamlanmasının ardından çalışma-
lar başlayacak. İzmir Büyükşehir
Belediyesi, giderek sığlaşan İzmir
Körfezi’ni kurtarmak, Körfez’de de-
nize girebilmesini sağlamak ama-
cıyla bu projeye önem veriyor.
Doç. Dr.
Sezai Delibacak
“Körfezin kumuna talibiz”
