Page 46 - Ege Üniversitesi Arkeoloji Kazıları

27

» ege üniversitesi arkeoloji kazıları

metre batısında bulunan 7-8 metre yüksekliğindeki doğal bir konglemera terasın

üzerinde, yaklaşık 15 metrelik kültürel dolguya sahip Başur Höyük yer almakta-

dır.2 Yaklaşık olarak 250 x 150 metre boyutlarındaki höyük, boyutları ile bölgenin

büyük höyüklerinden biridir. Yüzey buluntularına göre Neolitik Dönem itibariy-

le yerleşildiği anlaşılan höyüğün bu boyutlara ulaşmasında, yukarıda özetlenen

yol güzergâhı üzerinde yer alması kuşkusuz önemli bir etkendir. Çevredeki ge-

niş tarımsal araziler ve uygun topografik yapı gibi diğer unsurlar da höyüğün sü-

rekli yerleşilmesine etki eden nedenler arasındadır. Höyüğün batı bölümü, Başur

Çayı’nın zaman zaman yükselen suları tarafından kısmen tahrip edilmiştir. Hö-

yük ve çevresinde yapmış olduğumuz sondaj çalışmalarına göre yerleşim alanının

sınırları höyüğün çevresine fazla yayılmamaktadır. Yalnızca höyüğün kuzey tara-

fında Başur Çayı’ndan etkilenmeyen tarlalarda farklı dönemlere ait çanak çöm-

lekler ele geçmiştir. Ayrıca bu alanda çoğunlukla Ortaçağa tarihlenen mezarlar

tespit edilmiştir.

Yüzey araştırmalarından ve kazılardan elde edilen bulgular, yerleşim yerin-

deki ilk yerleşimin mö 7. Binyıl'da başladığını göstermektedir. Höyüğün erken dö-

nemlerde yerleşildiği, kazı öncesi yapılan yüzey araştırmalarında höyüğün güney

yamacından toplanan Neolitik Dönem impresso türü çanak çömlek parçaların-

dan anlaşılmaktadır. Ayrıca höyükte yapılan yüzey toplamalarında Halaf ve Uba-

id Dönemlerine tarihlenen çanak çömlekler de bulunmuştur. Ancak yapılan kazı

çalışmalarında henüz söz konusu erken dönemlere inilememiştir. Yakın zamana

kadar iskan edilmiş olan ve höyük üzerindeki en son yerleşim evresi olan köyün

kalıntıları, geç dönemOrtaçağ yapıları ile birlikte mö 1. ve 2. Binyıl yapılarının bir

bölümünü tahrip etmiştir. Genel değerlendirmeler açısından erken olmasına rağ-

men höyük üzerinde mö 4. ve 2. Binyıl yapılarının geniş alanları kapladığını söyle-

yebiliriz.3 Özellikle höyüğün batı bölümünde bulunan mö 4. Binyıl Geç Uruk ya-

pıları ve bu tabakada ortaya çıkartılan buluntular, Siirt ve çevresinde bu dönemin

bilinmeyenleri açısından bir çok soruya cevap verebilecek niteliktedir.

2 Benedict 1980: 107-192. Başur Höyük ilk kez R. Braidwood ve H. Çambel tarafından

1963 yılında gerçekleştirilen Siirt ili yüzey araştırmasında saptanmış, ancak bu çalışma

sonucunda höyüğe isim verilmediği için yayınlarda Başur Çayı kenarındaki höyük diye

belirtilip, S 64/4 olarak adlandırılmıştır. Yüzey araştırmasından toplanan buluntular

daha sonra P. Benedict tarafından yayınlamıştır.

3 Höyük üzerinde Erken Demir Çağ yivlileri dışında, mö 3. Binyıl'a tarihlenen boya-

lı çanak çömlekler bulunmasına rağmen, tabaka buluntusu olmaması, karışık dolgu

içerisinden gelmeleri nedeniyle bu yazıda bu malzemelerle ilgili detaylı değerlendirmeler

yapılmamıştır.