5. CUMHURİYET VE ATATÜRK GÜNLERİ
Ka em
3
C
M
Y
K SAYFA 3
E
E
Ü
Rektörlüğü tarafından
düzenlenen “5. Cumhuriyet
ve Atatürk Günleri” etkin-
likleri kapsamında yer alan “90.
Yılında Cumhuriyet Sempozyumu”
ikinci oturum ile devam etti.
“Çeşitli Alanlarda Cumhuriyet
Politikaları I” başlığıyla gerçekleş-
tirilen oturumda, Müzik Eleştir-
meni-Yazar Evin İlyasoğlu Türk
tarihinde müziğin gelişimine de-
ğindi. Orta Asya’daki Türk toplu-
luklarından başlayarak günümüze
kadar Türk müziğinin cumhuriyet
devrimleriyle beraber Atatürk ta-
rafından makamsal olarak çağdaş-
laştırıldığını dile getiren İlyasoğlu,
polifonik (çok sesli) müziğin de
cumhuriyetle birlikte Türk müzi-
ğine girdiğini sözlerine ekledi.
HALK VE SARAY DİLİ FARKI
“Cumhuriyet Dönemindeki Dil
Devrimi ve Edebiyatı” başlıklı bir
sunum yapan Yazar Erendiz Atasü,
“Osmanlı’da sarayın ve halkın dili
aynı değildi. Cumhriyet döne-
minde dil devrimiyle Türk dili üze-
rindeki Arapça ve Farsça baskısı
kaldırıldı. Dilde sadeleşmeye gi-
dildi. Buna bağlı olarak yöneten ve
yönetilen kesim arasında kay-
naşma sağlandı. Türkçe eserlerin
yaygınlaşmasıyla Türkçe uygar bir
dil haline geldi” diye konuştu.
Doç. Dr. Güzel Yücel Gier ise;
“Hasan Ali Yücel’in Cumhuriyet
Dönemindeki Kültür ve Eğitim
Politikaları” konusunu anlattı.
Prof. Dr. Gier; “Hasan Ali Yücel
ve ekibiyle birlikte eğitim çalışma-
ları kurumsallaşmıştır. Hasan
Ali Yücel tarafından kurulan ter-
cüme bürosuyla Türk insanı batıyı
daha yakından tanıdı. Köy enstitü-
leriyle birlikte eğitimde çağ atla-
tıldı. Osmanlı’nın yıkılış sebebi
eğitimsizlikti” dedi.
EÜ Edebiyat Fakültesi Felsefe
Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr.
Ahmet Arslan yaptığı konuşmada,
Osmanlı toplumunun felsefeyi ve
bilimi sevmediğini,
bilim ve felsefenin
de Osmanlı toplu-
munu sevmediğini
söyledi. Prof. Dr.
Arslan, Osmanlı’da
toplumunun bilinç-
siz bir toplum oldu-
ğunu, halkın
cumhuriyetle aydın-
landığını dile getirdi.
E
E
gE
Üniversitesi Rektör-
lüğü tarafından düzenlenen
“5. Cumhuriyet ve Atatürk
Günleri” kapsamında gerçekleştiri-
len “90. Yılında Cumhuriyet” ko-
nulu sempozyumun açılışı Prof. Dr.
Yusuf Vardar- MÖTBE- Kampüs
Kültür Merkezi’nde yapıldı.
Sempozyum Rektör Prof. Dr.
Candeğer Yılmaz’ın konuşmasıyla
başladı. Prof. Dr. Yılmaz; “Atatürk’ü
anlama ve anlatma, yaşama ve ya-
şatma şeklinde hayat bulur. Tür-
kiye Cumhuriyeti kuruluş öyküsü
merkezine insanı alan, akla ve bi-
lime dayanan bir öyküdür. Bu
öykü bir kültür değişiminin öykü-
südür. Bu öykü toplumsal değişim
için bütün şartları içeren öyküdür.
Bu öykü bir savaş öyküsü değil,
bilgi öyküsüdür. Atatürkçü dü-
şünce öyküsüdür” dedi.
Prof. Dr. Yılmaz; organizasyonda
emeği geçen hazırlık komitesine
ve Prof. Dr. Nuri Bilgin’e özellikle
teşekkürlerini iletti.
Sempozyumun konuğu Prof. Dr.
İlhan Tekeli konuşmasında şunları
söyledi: “Cumhuriyet bir iddianın
adıdır. Bir imparatorluktan ulus
devlete geçişi simgeler. Geçmişten
bir kopuştur, fakat aynı zamanda
bir sürekliliği de içermektedir. Bu
başarı ve başarısızlıkta ortağız. Gü-
nümüz siyaseti ötekileştirme üs-
tünden yapılıyor. Buna göre biz
ulusallaştık mı? Yeni kurulan de-
mokrasi bir anlamda tam gerçek-
leşmedi bu bakımdan. O yüzden
böyle bir değerlendirme yapma-
maya çalışacağım. İyimser bir de-
ğerlendirme olacak benimkisi.
1925’ten 1946’ya kadar olan
dönem köktenci modernite, 1946-
1980 arası popülist modernite,
1980 sonrası ise modernitenin aşıl-
ması evreleridir. 1880 kuşağı cum-
huriyeti kuranların kuşağıdır.”
HALKA RAĞMEN HALK İÇİN
Prof. Dr. Tekeli; “Geç aydınlanan
ülkenin erken aydınlanan bireyleri
bu akımı başlatmıştır. Mustafa Ke-
mal’in kültür politikasının en
önemlisi Hasan Ali Yücel zama-
nında can buluyor. Hasan Ali
Yücel’in ‘Pazartesi Konuşmaları’
adlı eserinde geçen ‘Biz birşeyleş-
meyeceğiz. Yaşayarak Türk olaca-
ğız. Biz akla uygun olarak Türk
olacağız’ cümleleri durumu özet-
ler” diye konuştu.
PrOf. Dr. CANDEĞEr YılMAz;
“5. Cumhuriyet ve Atatürk Günleri” kapsamında düzenlenen “90. Yılında Cumhuriyet”
sempozyumunun açılış konuğu Prof. Dr. İlhan Tekeli “Cumhuriyet bir iddianın adıdır” dedi
Burhan DÜLEK / Özlem ÖZBEN
Müzikten bilime, dil devriminden eğitime cumhuriyet polikitaları konuşuldu
“Türk toplumu cumhuriyet
ile aydınlanmayı yaşadı”
(Soldan sağa)
Prof. Dr. Ahmet Arslan, Erendiz Atasü, Prof. Dr. Dilek Direnç,
Evin İlyasoğlu, Doç
. Dr. Gü
zel Yü
cel Gier
Lezgin AKDENİZ / Burçin KUR
“9
9
0.
Yılında Cumhuriyet” konulu sempoz-
yumu başta Ege Üniversitesi olmak
üzere birçok üniversiteden akademis-
yen izledi. Moderatörlüğünü Prof. Dr. Akın Olgun’un
yaptığı oturuma; Prof. Dr. Ayşen Kaya, Prof. Dr. Tay-
fun Özkaya ve Dr. Eren Akçiçek konuşmacı olarak
katıldı. Konuşmacılar, Cumhuriyet döneminde sağ-
lık, tarım ve sanayi konularına değinerek Atatürk
döneminde yapılan yenilikleri anlattı.
Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakül-
tesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayşen Kaya, cumhuriyet
dönemi sanayi politikaları üzerinde durdu. Prof. Dr.
Ayşen Kaya, “Üretici kesim 10 yıllık bir savaş süreci-
nin ardından yaşanan nüfus azalışıyla sarsıntıya uğ-
ramıştır. Barış koşullarına dönüşle birlikte, üretimin
savaş öncesi seviyesine ulaştığı tarım sektörü dı-
şında tam bir duraklama dönemi yaşanmıştır. Kal-
kınma ve sanayi planlarına devlet oldukça önem
vermiştir ki, cumhuriyet döneminden 1980’lere
kadar sanayide kalkınma planları gerçekleşmiştir”
dedi. Prof. Dr. Kaya; cumhuriyet döneminde sanayi-
nin önemli bir yere geldiğini belirterek, zaman
içinde sanayi alanında yaşanan dönüşümün daha az
istihdam yaratacağını da sözlerine ekledi.
1980 TARIMDA SÖMÜRÜ DÖNEMİ
EÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tayfun
Özkaya konuşmasında, “Cumhuriyet dönemi tarım
politikasını incelememiz gerekirse 1923 ve 1945
arası dönem Türkiye’de tarımda kurumsallaşma ve
modernleşme dönemi olarak adlandırılır. Cumhuriye-
tin gelişiyle birlikte tarım alanında oldukça ilerleme
kaydedilen bir dönemdir. 1945 ve 1980 arası dönem
ise küreselleşme denen olgunun aşağı yukarı şekil-
lendiği dönemdir” dedi. Prof. Dr. Özkaya, 1980 dö-
nemi tarım faaliyetlerine Amerika’nın da katılımıyla,
ülkelerin doğrudan işgali yerine tarımsal ve ekono-
mik faaliyetlerinin sömürüldüğüne vurgu yaptı.
SAĞLIKTA BÜYÜK İLERLEME
Cumhuriyet dönemindeki sağlık devrimlerine dik-
kat çeken Dr. Eren Akçiçek ise o dönemde ilk Sağlık
Bakanlığı’nın kurulması ve sağlık kapitülasyonları-
nın kaldırılması üzerinde durdu. Dr. Akçiçek, “Savaş
döneminde ülkemizde başta tifo olmak üzere birçok
bulaşıcı hastalık vardı. Cumhuriyetin gelmesiyle ve
savaşın son bulmasıyla birlikte sağlık alanında
büyük bir ilerleme kaydettik” dedi.
Büşra AlkAn / Özlenen ÖzdoğAnoğlu
Çeşitli alanlarda
cumhuriyet
politikaları ele alındı
Prof. Dr.
İlhan Tekeli
(Soldan sağa)
Prof. Dr.Tayfun Özkaya, Dr. Eren Akçiçek,
Prof. Dr. Kemal Arı, Prof. Dr. Ayş
en Kaya, Prof. Dr. Akın Olgun
“Merkezine insanı alan
bir kuruluş öyküsü”
Prof. Dr.
Candeğer
Yılmaz
