Page 10 - Kalem Dergi

Ka em

SAĞLIK

10

TEMMUZ / AĞUSTOS

2013

C

M

y

K SayFa 10

B

aŞTa

kan kanserleri olmak

üzere, pek çok kan hastalıklarının

tedavisinde kök hücre nakli

önemli bir yere sahip. Ülkemizde, yılda

yaklaşık 3 bin kadar kök hücre nakli ya-

pılmakta ve bunların çoğunluğunu ken-

dinden yani otolog kök hücre nakilleri

oluşturmakta.

Hastaların büyük çoğun-

luğu için, tam uyumlu akraba

donörden yani vericiden ger-

çekleştirilen kök hücre nakli

planlanmakta olduğunu açık-

layan Ege Üniversitesi Tıp Fa-

kültesi Hematoloji Bilim Dalı

Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güray

Saydam, “Ancak akraba tam

uyumlu verici bulunamadığı

için bu hastalarda otolog kök

hücre nakline başvurulmakta

ya da alternatif tam uyumlu

verici arayışlarına girilmektedir” dedi.

“HASTALAR ŞEHİR DIŞINA GİTMEYECEK”

EÜ Hastanesi Hematoloji Kliniği Kök

Hücre Nakli Ünitesi olarak, gerekli destek-

leri alarak haploidentik (yarı uyumlu) kök

hücre naklini başlatacaklarını ifade eden

Prof. Dr. Saydam, “Çok kısa bir süre sonra

hastalarımız, akraba dışı tam uyumlu ilik

aramak için başka şehirlere gitmek zo-

runda kalmayacak, yurtdışından ilik bek-

lemeyecek ve beklerken hastalıkları

tekrarlamamış olacaktır. Ayrıca zaman

kaybı olmayacağı gibi, hastalar fazladan

çoklu kemoterapi almak zorunda kalma-

yacaktır. Kendi bulundukları şehirde te-

davi olacaklardır” diye konuştu.

“KAT ETMEMİZ GEREKEN ÇOK YOL VAR”

Alternatif tam uyumlu kök hücre nak-

linde esas başvuru merciini “Kemik İliği

Bankaları” ve “Kordon Kanı Bankaları”nın

oluşturduğunu dile getiren Prof. Dr. Güray

Saydam, “Kordon kanının kök hücre kay-

nağı olarak kullanımı teknik ve idari ne-

denler başta olmak üzere pek çok

sebepten dolayı pek yaygın değildir.

Kemik iliği bankaları ise, sadece İstanbul

ve Ankara’da bulunmakta, gönüllülük esa-

sına göre çalışmakta ve her zaman bu

merkezlere ulaşımmümkün olmamakta-

dır. Ülkemizde bu bankalara kayıtlı yakla-

şık 40 bin kök hücre vericisi mevcuttur.

Bu rakam tüm dünyada 20 milyonun

biraz üzerindedir. Sadece Almanya’da 6

milyon kayıtlı gönüllü olduğu düşünü-

lürse, kat etmemiz gereken yolun ne

kadar uzun olduğu daha iyi

anlaşılacaktır” dedi.

“UYUMLU İLİK BULMAK ZOR”

Bir hastaya doku tam

uyumlu kök hücre nakli ge-

rektiği zaman hastanın önce

başta kardeşleri olmak üzere

akrabalarının tarandığını ve

6/6 ya da 10/10 tam uyumlu

ilik bulunmaya çalışıldığını

söyleyen Prof. Dr. Saydam,

“Bu mümkün olmadığı

zaman, akraba dışı tam

uyumlu ilik için, ilik bankaları devreye

girmektedir. Bu bankalarda tarama ve

tam uyumlu iliğin bulunması bazen 6-9

ayı bulabilmektedir. Bu süreçte hastalık

tekrarlayabilmekte ve bazı hastalarda

tam uyumlu vericisi bulunsa bile, kök

hücre naklini yapmak mümkün olama-

maktadır. Ayrıca kişiye tam uyumlu ilik

vericisi bulma şansı yüz binde ile mil-

yonda bir arasındadır ve bu işleri daha

da zorlaştırabilmektedir” diye konuştu.

“SIKINTILAR AŞILACAK”

Prof. Dr. Saydam sözlerine şöyle devam

etti: “Ancak, aynı anneden ve babadan

geldikleri için kardeşler arasında 6/6

uyumu olmasa bile 3/6 ve üstü yani 4/6

ve 5/6 uyum oranları daha fazladır. Bu

uyumluluk derecesi ile kök hücre nakil-

leri dünyada uzun zamandır yapılmakta-

dır. Ülkemizde de bu tip nakiller son 2-3

yıldır ivme kazanmıştır. Ancak vücudun

iliği ve iliğin vücudu reddetme riski bu

nakil tipinde çok daha yüksektir ve nakil

öncesi iliğin özel bir işlemden geçmesini

gerektirir. Pahalı bir teknoloji olmasına

rağmen, hastalara yapacağı katkı göz

önüne alındığında oldukça değerli bir

yöntemdir. Yarı uyumlu kök hücre nakli

ile bu sıkıntılar aşılacaktır.”

Ege’de ilk defa yarı uyumlu

kök hücre nakli başlıyor

Deri kanserinde

“Fark et, yok et”

çözümü

E

Ü

Tıp Fakültesi Dermato-

loji Anabilim Dalı Öğretim

Üyesi Prof. Dr. Fezal Özde-

mir “Euromelanoma Projesi” hak-

kında bilgi vererek; projenin deri

kanseri konusunda halkı bilgilen-

dirmek ve erken tanıyla hayatları

kurtarmak olduğunu söyledi.

“Euromelanoma”nın 1999 yı-

lında Belçika’da başlatılan bir proje

olduğuna değinen Prof. Dr. Özdemir,

“Bu proje zamanla Avrupa da ya-

yıldı. 2013 yılında da Türkiye olarak

biz katıldık. Ege Üniversitesi Tıp Fa-

kültesi Dermatoloji Birimi olarak

Türkiye’de tek dermotoloji ve mela-

nom kanseri konseyi olan birim bu-

rasıdır. Bu konseyde cerrah,

kontolok, patolog

hepimiz bir arada

her ayın pazartesi

günü toplanıp

karar alıyoruz”

dedi.

EGESEM ile halk

günleri yaptıklarını

ve “Fark Et, Yok Et”

düşüncesiyle halkı

deri kanseri ve

erkan tanıyla ilgili

olarak bilgilendir-

diklerini belirten Prof. Dr. Özdemir,

“Hastalarımızın vücut taramasını

yapıyoruz. Veriler çıkartıyoruz. Kuş-

kulandığımız şeyleri özel cihazla in-

celiyoruz. Ve hastalara güneşten

nasıl korunacakları konusunda bilgi

veriyoruz. Geçen hafta içersinde de-

ğişik yerlere afiş asıldı ve 1700 tane

bilgilendiri broşürü hazırlatıp da-

ğıttık” şeklinde konuştu.

Prof. Dr. Özdemir, “Deri kanseri

görülme sıklığı bakımından üçüncü

sırada yer almaktadır. Deri kanseri-

nin en büyük nedenlerinden biri

güneş olduğu için ülkemizde hasta-

lığa yatkınlık söz konusu. Amacımız

medya aracılığıyla farkındalığı art-

tırmak” dedi.

EÜ Çocuk Hastanesi’ne yeni bir oda daha

N

uray-

Cahit İrtem çifti çocuk

özlemi ve çocuk sevgisini çocuk

hasta odaları yaparak

gideriyor.İlk bağışlarını eşiyle birlikte

yapan Nuray İrtem, eşini kaybettikten

sonra da adını Ege Üniversitesi Çocuk

Hastanesi’nde yaptırdığı odayla yaşat-

maya karar verdi. Tüm eksikleri Nuray

İrtem tarafından tamamlanan odanın

açılışı Dekan Prof. Dr. Kamil Kumanlı-

oğlu ve Başhekim Prof. Dr. Mehmet Öz-

kahya tarafından, çok sayıda personelin

katılımıyla açıldı.

Törende, bağışçı Nuray İrtem; çocuğu

olmadığını, çocukları çok sevdiğini, ço-

cukların daha iyi şartlarda tedavi gör-

mesi için bu bağışı yaptığını belirtti.

Geçen yıl eşi Cahit İrtem ile bir hasta

odası bağışlayan Nuray İrtem bu yıl

ikinci odanın bağış mutluluğunu, eşini

kaybettiği için buruk yaşadı.

İrtem çifti ile aile dostu olduklarını be-

lirten Prof. Dr. Kamil Kumanlıoğlu, Nuray

İrtem’e, tören sonunda plaket vererek ba-

ğışlarından dolayı teşekkür etti. Ayrıca

Prof. Dr. Kumanlıoğlu hayırseverlerden

bu tür bağışları beklediklerini de söyledi.

Prof. Dr. Güray Saydam

Uygun iliğin bulunması sürecinde birçok zorluk yaşayan hasta

ve hasta yakınlarına EÜ Tıp Fakültesi Hastanesi’nden umut ışığı

doğuyor. Erişkin Hematoloji Bilim Dalı Kemik İliği Nakli Ünitesi’nde

artık haploidentik (yarı uyumlu) kök hücre nakli yapılabilecek