Page 8 - Kalem Dergi

Ka em

SAĞLIK

8

TEMMUZ / AĞUSTOS

2013

C

M

Y

K SAYFA 8

EgE ÜnivErsitEsi Ekibi

Dünyanın en

iyi araştırma

ödülünü kazandı

E

gE

Üniversitesi Tıp Fakültesi 6-9

Haziran tarihlerinde İtalya’nın Mi-

lano şehrinde düzenlenen 4.

Dünya Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bo-

zukluğu Kongresi’nden iki ödülle döndü.

86 ülkeden 2015 araştırmacının 463

araştırmayla katıldığı kongrede Ege Üni-

versitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi-

Radyoloji ve Tıbbi Biyoloji Anabilim

Dalları tarafından gerçekleştirilen “Dik-

kat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Alt

Tiplerinin Genetik, Nöropsikolojik ve

Çoklu Beyin Görüntüleme Yöntemleriyle

Değerlendirilmesi” çalışması, en iyi araş-

tırma ödülünü aldı.

Prof. Dr. Eyüp Sabri Ercan’ın başkanlı-

ğında gerçekleştirilen ve dünyada yön-

tem ve özellikleri açısından ilk olma

özelliği taşıyan çalışmada, Çocuk Psiki-

yatrisi Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Ca-

hide Aydın, Dr. Ali Bacanlı, Dr. Serkan

Süren ve Dr. Utku Yazıcı; Radyoloji Ana-

bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Cem Çallı; Tıbbi

Biyoloji Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr.

Buket Kosova ve Duygu Aygüneş yer aldı.

Ege Üniversitesi’ne 2 ödül birden geti-

ren ekibi makamında kabul ederek kutla-

yan Rektör Prof. Dr. Candeğer Yılmaz,

2010 yılında hizmete sunulan 3 Tesla MR

cihazının hastalara tetkik hizmeti dışında

böyle bir akademik çalışmada kullanıla-

rak sonucun ödüle dönüşmesinden son

derece mutlu olduğunu belirtti.

“Birikimi harekete geçirmek” sloga-

nıyla bilim insanlarının özverili çalışma-

larının değerlendirilmesi için çalıştık-

larını belirten Rektör Prof. Dr. Yılmaz,

“Üst yöneticinin öncelikle alt yapıyı ve

çalışma ortamını hazırlaması felsefesiyle

tüm çalışmalarda arkadaşlarımızın

yanında olduk ve olmaya da devam ede-

ceğiz” dedi. Alınan ödüllerin, ödül sahip-

lerine yeni sorumluluklar da yüklediğini

ifade eden Prof. Dr. Yılmaz, “Seneye kuru-

mumuza yeni ödüller getirmenizi bekli-

yorum” diye konuştu.

Törene Rektör Yardımcıları Prof. Dr.

Atilla Silkü, Prof. Dr. Yeşim Kirazlı ve Prof.

Dr. Semih Ötleş’te katıldı.

3 FARKLI MR GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMİ

Araştırmada Dikkat Eksikliği Hiperak-

tivite Bozukluğu olan 201 çocukla 100

normal çocuk genetik, nöropsikolojik

test performansları ve beyin görüntü-

leme bakımından karşılaştırıldı. Tüm

dünyada daha geçen ay kullanıma giren

DSM-V tanı sistemi kullanılan bu çalış-

mada, 3 farklı MR görüntüleme yöntemi

bir arada kullanıldı. Ege Üniversitesi Tıp

Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı’nda 3

Tesla MR kullanılan çalışmada, Fonksiyo-

nel MR kullanılarak beynin gri cevher ak-

tivitesi, DTI ile beyaz cevher bağlantıları

ve ASL kullanılarak beynin kanlanması

ölçüldü. Tüm olguların genetik inceleme-

leri Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı’nda ger-

çekleştirildi. Bu araştırma birçok

özellikleri bakımından dünyada yapılan

ilk araştırma özelliğini taşıyor.

İlk kez nöropsikolojik, genetik ve beyin

MR bulguları aynı anda kullanılarak dik-

kat eksikliği hiperaktivite bozukluğu

olan çocuklar incelendi. Tüm dünyada

geçen ay kullanıma giren DSM-V tanı sis-

temi kullanılarak sadece dikkat eksikliği

olup hiç hiperaktivitesi olmayan olgu-

larla diğer dikkat eksikliği hiperaktivite

bozukluğu olan çocukların karşılaştırıl-

ması açısından da ilk çalışma.

Bu çalışmanın sonuçları sadece dikkat

eksikliği olup hiç hiperaktivitesi olmayan

çocukların diğer dikkat eksikliği hiperak-

tivite bozukluğu olan çocuklara oranla

daha yavaş olduklarını ve tepki verme sü-

relerinin daha uzun, DRD4 denen dikkat

eksikliği hiperaktivite bozukluğundaki en

önemli genin bu çocuklarda daha farklı

özellik gösterdiği, dikkat gerektiren işleri

yaparken beyinlerinin arka bölümünün

(oksipital lob); yani görme merkezinin

daha fazla aktive olduğunu ortaya koydu.

En iyi araştırma turuna kalan araştır-

mada ayrıca, 123 otistik ve hiperaktivi-

tesi olan çocuğun, dikkat eksikliği

hiperaktivite bozukluğu tedavisinde en

sık kullanılan ilaç olan Metilfenidat (Rita-

lin) tedavisine neden olumsuz yanıt ver-

diğinin genetik kökenleri araştırıldı.

ÖNEMLİ İPUÇLARI SAĞLANDI

Çocuk Psikiyatrisi’nden Prof. Dr. Eyüp

Sabri Ercan ve Ülkü Akyol Ardıç ile Tıbbi

Biyoloji Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr.

Buket Kosova ve Duygu Aygüneş tarafın-

dan gerçekleştirilen ve alanında ilk olan

bu araştırma otizmin şiddeti artıkça Me-

tilfenidat tedavisine yanıtın azaldığını ve

daha fazla yan etkiye yol açtığını ortaya

koydu. Sonuçlar otistik çocuklarda aşırı

hareketlilik tedavisi için ilaç kullanımı

konusunda yol gösterici olmakla kalma-

yıp, ileride otizmin meydana gelme ne-

denlerinin bulunması için çok önemli

ipuçları sağladı.

Bu araştırmalar nedeniyle Prof. Dr.

Eyüp Sabri Ercan, Amerikan Sağlık Ensti-

tüsü Psikiyatri Bölümü’ne (NIMH) araş-

tırmacı olarak davet edildi.

Başarılı araştırmacılara Rektör Prof.

Dr. Candeğer Yılmaz tarafından da teşek-

kür belgeleri verildi.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Alt

Tiplerinin Genetik, Nöropsikolojik ve Çoklu

Beyin Görüntüleme Yöntemleriyle Değer-

lendirilmesi konusunda Prof. Dr. Eyüp

Sabri Ercan, Dr. Ali Bacanlı, Dr. Serkan

Süren, Dr. Utku Yazıcı, Prof. Dr. Cem Çallı;

Doç. Dr. Buket Kosova, Duygu Aygüneş ve

Prof. Dr. Cahide Aydın tarafından yapıldı.

En İyİ araştırma Ödülü:

Otizmde Metilfenidata Ye-

tersiz Yanıt: CES 1 Enzim

sizteminin rolü var mı? ko-

nusunda çalışmaları, Prof.

Dr. Eyüp Sabri Ercan,

Ülkü Akyol Ardıç, Doç. Dr.

Buket Kosova ve Duygu

Aygüneş yürüttü.

En İyİ PostEr turuna

Katılan Çalışma:

E

Ü

Tıp Fakültesi Hematoloji

Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.

Dr. Fahri Şahin’in öncülü-

ğünde açılan Ege Yetişkin Hemofili

Hasta Okulu derslerine devam edi-

yor. Belli aralıklarla hastalar ile top-

landıklarını belirten Doç. Dr. Şahin,

hemofili hastalarının yaşadıkları so-

runların aşılmasına yardımcı olmak

ve hastaların yaşam kalitesini iyileş-

tirmek amacıyla farklı konularda

eğitimler verildiğini söyledi.

Doç. Dr. Şahin, "Hemofili kanda

pıhtılaşmayı sağlayan faktörün ek-

sikliğinden kaynaklanan kalıtsal bir

hastalıktır. Hastaların durup durur-

ken eklemlerinde kanama olur.

Eksik faktör yerine konulmadan da

kanama durmaz. Hastalarımıza bu-

güne kadar egzersiz, psikoloji,

damar içi ilaç uygulama, hukuki hak-

lar gibi çeşitli konularda eğitimler

verdik. Bu kez de ağız ve diş sağlığı

açısından hastalarımızı bilgilendir-

mek istedik. Bu hastalar için ağız ve

diş sağılığı hemofili olmayan birey-

lerden daha da önemli. Çünkü bu

hastalarda yapılacak olan cerrahi

müdahaleler özel önlemler alınma-

sını gerektiriyor. Yine kanama hasta-

lıkları açısından deneyimli bir ekibe

ihtiyaç duyulmaktadır. Girişimler ön-

cesi eksik olan faktörün yerine kon-

ması gerekmektedir. Bu durum

beraberinde sağlık sistemine ek ma-

liyet de getirmektedir. Bu yüzden ko-

ruyucu sağlık hizmetleri kapsamında

hemofili hastalarının ağız ve diş sağ-

lığı da ön planlarda yer almalıdır”

diye konuştu.

KANAMA ÖNLEYİCİ

İLAÇLAR KULLANILIYOR

EÜ Diş Hekimliği Fakültesi Ağız

Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Da-

lı’ndan Dr. Ayhan Tetik, hemofili

hastalarının önce doktorlarından

onay aldığını daha sonra diş tedavi-

lerinde girişimsel yani cerrahi bir

işlem yapıldığını söyledi. Dr. Tetik,

“Hemofili hastaları kanama kor-

kusu nedeniyle ağız ve diş bakımla-

rını çok fazla ihmal ediyor. Aslında

sağlıklı bir bireyden daha fazla diş-

lerine özen göstermeleri gerekiyor.

Hemofili hastaları için diş fırça-

lama, diş ipi yapma ve 6 ayda bir

uzman diş hekimine muayene olma

hayati önem taşıyor” dedi.

Ağır hemofili hastalarının cerrahi

bir diş tedavisinden önce muhak-

kak hematologun uygun gördüğü

faktörü uygun dozda ve sürede al-

dıktan sonra girişimin yapıldığını

söyleyen Dr. Ayhan Tetik sözlerine

şöyle devam etti:

“Hemofili hastaları kanama ola-

cak korkusu nedeniyle ağız ve diş

bakımlarına dikkat etmiyor. Türki-

ye’de maalesef kronik hastalıkları

olan kişiler ağız bakımlarını yapmı-

yor. Bu durum sıkıntı yaşadıkla-

rında muayene geldiklerinde ekstra

işlem yapılmasına neden oluyor, as-

lında kendilerine daha fazla sorun

açıyorlar. Bunun dışında bu özel

hastalar uzman hekime de ulaş-

mada sıkıntı yaşıyor. Her diş hekimi

kanama nedeniyle hastayı tedavi

edemiyor. Bu hastaların daha çok

hastane ortamlarında işlemlerini

yaptırmalarında fayda var.”

Hemofili hastalarına ağız ve diş sağlığı eğitimi

Dr. Ayhan Tetik

Doç. Dr. Fahri Şahin

EÜ Rektörü Prof. Dr. Candeğer

Yılmaz, “Üniversitemizin önemli

hedeflerinden birisi bilimi en nite-

likli olarak halkın hizmetine sun-

maktır. Hasta Okulu fikri çok

benimsediğimiz ve uyguladığı-

mız örneklerden biridir. Obezite,

diyabet gibi birçok hasta okulun-

dan sonra Yetişkin Hemofili

Hasta Okulu’nun da halkın sağlık

eğitimine çok büyük katkısı ola-

cağına inanıyorum” dedi.