6
EÜ Tıp Fakültesi Halk Kitapları Sağlık Serisi ~ 54
Metabolik ve diğer etkiler;
Doğumun birinci ve ikinci
evrelerinde serbest yağ asitleri ve laktat düzeyleri önemli
ölçüde artar. Sempatik sinir sisteminin aktivite artışı
metabolizma ve oksijen tüketimini arttırırken sindirim
sistemi ve idrar kesesi hareketlerini azaltır. Oksijen
tüketiminin artması ve ağrının oluşturduğu hızlı nefes
alma sonucunda kanın kimyası bozulur solunumsal
alkaloz meydana gelir. Vücut bunu kompanze etmek
için asit tamponları kullanır, bütün bunların sonucunda
annede metabolik asidoz (kan biyokimyasının bozulması)
gelişir bu da fetusa (bebeğe) geçer.
Psikolojik etkiler;
Şiddetli ağrı gebenin akıl sağlığını
bozabilecek, bebeği ve eşi ile ilişkilerini uzun süreli ve
ciddi şekilde etkileyebilecek duygusal bozukluklara,
depresyon ve anksiyeteye yol açabilir.
Rahim kasılmaları ve doğumun gidişatı üzerine
etkiler;
Ağrı ve doğumun neden olduğu korku, gerilim
uterus aktivitesini azaltarak doğum süresini uzatabilir.
Fetüs üzerine etkiler;
Doğumda kontraksiyonun
en güçlü olduğu dönem plasentada (bebeğin eşi) kan
akımının azalmasına yol açar. Bu durum ağrının neden
olduğu sık nefes alma ile meydana gelen metabolik asidoz
ile daha da bozulur, böylece fetüse geçen oksijen miktarı
azalır. Normal bir fetusta bu durum idare edilebilirken
gebelik zehirlenmesi, kalp hastalığı, diabet gibi anneye
ait nedenler yüzünden zaten risk taşımakta olan fetusta
doğum anında ölüme kadar varan sorunlar yaratabilir.
Sonuçta gebenin solunum, dolaşım ve metabolizmasında
önemli değişiklikler oluşur ve diğer vücut fonksiyonları
değişir. Gebedeki bu değişikliklerin fetüs ve yenidoğan
üzerinde zararlı etkileri olabilir (Şekil-2).
