HAZİRAN 2009
53
52
Ege Üniversitesi’nde çift taraflı akciğer nakli yapılan Ödemişli 8.sınıf öğrencisi Mehmet Palas (15),
“Nakilden sonra hayatım değişti. Yeniden doğmuş gibiyim”dedi. Mehmet’in annesi de oğlunun sağlığına
kavuşmuş olmasının mutluluğunu yaşıyor.
Kliniklerinde halen
akciğer nakli bekleyen
hastalar olduğunu
kaydeden
Prof.Dr.Özbaran,
“Amacımız kalp
naklindeki deneyimimizi
kullanarak yakın planda
canlıdan canlıya akciğer
naklini gerçekleştirmek.
Bunun için hazırlıklarımız
sürüyor” diye konuştu.
Prof.Dr.Özbaran, “Bu aşamadan sonra
hastayı suni kalp ve akciğer dolaşım
ünitesinden ayırıyoruz. Hastanın
oksijen seviyerini kontrol ederek,
nakil işlemini tamamlamış oluyoruz.
Ameliyat ortalamak 4-5 saat sürüyor.
Hastalar 1.5-2 ay içerisinde normal
yaşamlarına geri dönebiliyor” dedi.
Hedef canlıdan nakil
Kliniklerinde halen 2 yetişkin,
1 çocuk hastanın akciğer na-
kli beklediğini kaydeden Prof.
Dr.Özbaran, “Amacımız kalp nak-
lindeki deneyimimizi kullanarak
yakın planda canlıdan canlıya akciğer
naklini gerçekleştirmek. Bunun için
hazırlıklarımız sürüyor” diye konuştu.
Son 10 yılda 125 kalp nakli, 15 ya-
pay kalp naklini gerçekleştirdiklerini
açıklayan Prof.Dr.Özbaran, “Na-
kil konusunda Avrupa’daki birçok
merkezle yarışır durumdayız. Bu
alanda edinmiş olduğumuz birikimi
akciğer nakilleri konusunda da
hayata geçirmek istiyoruz. Amacımız
akciğer nakli bekleyen hastalara umut
olmak. Başarı portföyümüze akciğer
nakli ameliyatlarını da ekleyeceğiz”
dedi. Prof.Dr.Özbaran, dünyada
yılda 3-4 bin dolayında akciğer nakli
ameliyatının gerçekleştirildiğini
söyledi.
Akciğer nakli nedir ?
Akciğer nakli akciğerin solunum
kapasitesini yitirmeye başladığı
son dönem hastalıklarda uygu-
lanabiliyor. Nedeni belli olmayan
akciğer yetersizliği kronik tıkayıcı
akciğer hastalıkları bunun dışında;
anfizem primer akciğer hipertansi-
yonu doğumsal hastalıklar akciğerin
kistik hastalıkları ve akciğer tümör-
lerinde akciğer nakli gerekebiliyor.
1983 yılında ilk başarılı akciğer nakli
Toronto’da yapıldı. Bugüne kadar
uluslararası kayıtlarda dünyada 14
bin kayıtlı akciğer nakli var. Dünya
çapında da her yıl 1500 tane
yapılması düşünülüyor. Akciğer nakli
teknik olarak çok zor bir ameliyat
olmasının yanında akciğer vericisi
bulmak çok zor bir iş. Kaza duru-
munda akciğer en kolay hasarlanan
doku oluyor. Pek çok organını
verebilen vericilerin yüzde 10 ya
da 15’inde akciğerler uygun olarak
kullanılabiliyor. Vericilerin solunum
cihazına bağlı kalma süresi ne kadar
uzarsa akciğer takılabilme ihtimali
de o kadar azalıyor. Örneğin; böbrek
nakli ile karşılaştırdığımızda böbrek
naklinde bu süre 17-20 saate kadar
uzayabiliyor. Her yedi-dokuz böbrek
vericisine karşı ancak bir akciğer
bulunabiliyor. Takıldıktan sonraki
sorunlar da biraz farklı. Böbrekte u-
yumsuzluk olunca çıkartılıp hasta di-
yalizle yaşamını sürdürebiliyor. Ancak
akciğerde bu söz konusu değil. Ayrıca
sadece dışarıya açık olan sürekli ha-
vayla temas içinde bir organ olduğu
için kolaylıkla enfeksiyon kapabiliyor.
Üst solunum yolu enfeksiyonları yeni
akciğer enfeksiyonuna yol açabiliyor.
Çift taraflı nakil ömrü
uzatıyor
Çift taraflı akciğer naklinin, tek
taraflı nakle göre hastanın hayatta
kalma süresini uzattığı ortaya çıktı.
İngiliz The Lancet tıp dergisinde
yayımlanan araştırmaya göre, 60
yaşın altındaki hastalara yapılan çift
taraflı akciğer nakli, ömrü ortalama
6,41, tek taraflı akciğer nakli ise
4,59 yıl uzatıyor. Paris’teki Bichat
Hastanesinden Dr. Gabriel Thabut
ve ekibi, Kronik Obstrüktif Akciğer
Hastalığının (KOAH) son evrelerinde,
1987-2006 yıllarında ameliyat edilmiş
9 bin 883 hastanın verilerini inceledi.
Bu kişilerden yüzde 35,7’sine çift,
yüzde 64,3’üne tek taraflı akciğer nak-
li yapılmıştı. Çift taraflı akciğer nakli
yapılanların ömrünün ortalama 6,41,
tek taraflı nakil yapılanlarınsa 4,59 yıl
uzadığı görüldü.
T
ürkiye’de ilk kez çift
taraflı akciğer naklini
gerçekleştiren Ege Üniversi-
tesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cer-
rahisi Anabilim Dalı, ülkemizin gururu
oldu. 10 yılda yapmış olduğu kalp
nakilleriyle başarıları ülke sınırlarına
taşan ve Avrupa’daki birçok merkezle
yarışır duruma gelen klinik, şimdi de
akciğer nakillerine start verdi.
Ülkemizde ilk kez bir çocuğa çift
taraflı akciğer nakli gerçekleştiren
ekibin başkanı Prof.Dr.Mustafa
Özbaran, bu başarının haklı guru-
runu yaşıyor. Türkiye’de tek taraflı
akciğer naklinin daha önce farklı
kliniklerde denendiğini ancak başarılı
sonuç alınamadığını kaydeden Prof.
Dr.Özbaran, “Akciğer, diğer nakil
yapılan kalp, karaciğer ve böbrek-
ten farklı özellik taşıyan bir organ.
Dışarıyla temas halinde olduğu için
ameliyat sonrası bakım konusunda
organ naklinde belli bir deneyime
sahip olmak gerekiyor. Tek taraflı
nakillerde akciğerin bir bölümünde
problem oluşsa dahi, kalan diğer
bölüm sağlamlığını koruyor. Akciğerin
çift taraflı nakli teknik olarak çok daha
zor” dedi.
Kliniklerinde gerçekleştirdikleri
çift taraflı akciğer naklinin aynı
zamanda çocuk hastalarda yapılan
ilk akciğer nakli özelliğini taşıdığını
vurgulayan Prof.Dr.Özbaran, “Çift
taraflı akciğer nakli kist fibrozis de-
nilen akciğer dokusunun bozukluğu,
akciğerini tutan değişik hastalıklar,
ileri düzeydeki KOAH hastalarında uy-
gulanabiliyor. Tek taraflı akciğer nakli
yetişkinler için yeterli olurken, çocuk
hastalarda daha çok çift taraflı akciğer
nakli gerekmekte” diye konuştu.
Çift taraflı akciğer nakli ameli-
yatlarında hastayı kalp-akciğer
pompasına bağlı durumdayken, has-
talıklı akciğeri çıkararak, yerine yeni-
lerini devreye soktuklarını belirten
Türkiye’de ilk kez çift taraflı akciğer naklini
gerçekleştiren ekipte Ege Üniversitesi Kalp ve Damar
Cerrahisi Anabilim Dalı’ndan Prof.Dr.Mustafa Özbaran,
Doç.Dr.Çağatay Engin, Doç.Dr.Tahir Yağdı, Koordinatör
Sultan Karakula; Pediatrik Solunum Alerji Bilim
Dalı’ndan Prof.Dr.Remziye Tanaç, Prof.Dr.Esen Demir,
Doç.Dr.Figen Gülen, Uz.Dr.Levent Midyat; Çocuk Cer-
rahisi Bilim Dalı’ndan Doç.Dr.Çoşkun Özcan;
Göğüs Cerrahi’nden Prof.Dr.Ufuk Çağırıcı, Uzman
Dr.Kutsal Turhan; Kardiyoloji Bilim Dalı’ndan Prof.
Dr.Sanem Nalbantgil ve Anestezi’den
Prof.Dr.Fatma Aşkar yer alıyor.
