10
11
E
ge Üniversitesi Fen Fakültesi
Astronomi ve Uzay Bilimleri
Bölümü öğretim elemanları,
lisansüstü ve lisans öğrencileriyle
birlikte 2008 yılının Ekim ayından beri
2009 Dünya Astronomi Yılı kapsa-
mında ilk ve orta öğretime, üniversite
öğrencilerine ve halka yönelik çeşitli
popüler etkinlikler düzenliyor.
Dünya Astronomi Yılı’nın
140 ülkede aynı anda yürütülen
tüm projeleri, bütün yıl boyun-
ca Astronomi ve Uzay Bilimleri
Bölümü ve Gözlemevi tarafın-
dan İzmir içindeki ve dışındaki
birçok kuruluşta gerçekleştirildi.
6 aylık dönem içinde toplam
145 popüler astronomi etkinliği
sayesinde toplam on bin kişiye
ulaşıldı. Etkinliklerin 17’si İzmir
dışında yapıldı.
Organizasyonu yapılan
birbirinden önemli etkinlikleri;
gözlemevi ziyaretleri, okullarda
gök cisimlerinin gösterilmesi,
gözlem şenlikleri ve konfe-
ranslar gibi 4 ana başlık altında
toplayabiliriz. Uluslararası
Astronomi Birliği’nin hedefleri
doğrultusunda özellikle çocuk-
lara, öğrencilere yönelik, gök
cisimlerini teleskopla gösterme
etkinliklerinin tümü Ege Üniver-
sitesi Gözlemevi’nde yapıldı. EÜ
Gözlemevi’nde düzenlenen 53 orga-
nizasyona katılan ilk ve ortaöğretim
öğrenci sayısı 1600’dür. Gözlemevi’nin
Kurudağ mevkiinde deniz seviyesin-
den 632 m yüksekte kurulmuş olması,
kampüse 17 km uzakta ve kolay ulaşı-
ma uygun olmayan arazi ve yol yapısı
bu sayının çok daha fazla olmasını
engellemiştir.
Gözlemevi’ne gündüz gelen
okullara teleskopların tanıtımı yapılır-
ken, özel güneş filtreleri kullanılarak
Güneş gözlemi yaptırıldı. Güneş ve
diğer yıldızlar hakkında genel bilgiler
verilirken, Gözlemevi’ndeki
Astrono-
mi Aletleri Müzesi
dolaştırıldı. Gece
gelebilen okullar her ne kadar Güneş’i
inceleyememiş olsalar da, uydumuz
Ay’ı, yıldızları, yıldız kümelerini, ölü
yıldız kalıntılarını, Venüs, Mars, Satürn,
Jüpiter gibi gezegenlerimizi yakından
inceleyebilme fırsatı buldu. Ayrıca
bu öğrencilere gece gökyüzündeki
takımyıldızları tanıtıldı. Gözlemevi’ne
gelemeyen onlarca okula ise Astrono-
mi ve Uzay Bilimleri Bölümü öğretim
elemanlarımız ve öğrencilerimiz, gece
ve gündüz etkinliklerine göre birçok
tanıtımı okullarda gerçekleştirdiler.
Birçok kuruluşta düzenlenen diğer
bir organizasyon türü ise gözlem şen-
likleridir. Bu şenliklerde astronomik
kavramların anlatıldığı, gök cisim-
lerinin tanıtıldığı, müzik ve fotoğraf
gösterilerinin yapıldığı ve Dünya
Karanlık gökyüzü
farkındalığı
Gezegenimizin bize bıraktığı kül-
türel ve doğal mirasın bir parçası olan
Samanyolu’nun bir kolunu şehirler-
den görmek neredeyse artık bir hayal.
Bu kadar aydınlık ortamlar içinde gök
cisimlerini seçebilmek bile bir mucize.
O halde karanlık gökyüzünü korumak
bizlere düşmektedir. Onun için de
dünyadaki yerleşim yerleri üzerinden
gökyüzüne yayılan şehir ışıklarını en
aza indirmeyi sağlamak hepimizin
görevidir. Bu proje sayesinde, karanlık
gökyüzü isteğinde veya farkında olan
herkesin kendi bölgesindeki ışık kir-
liliğini yok edecek önlemleri almaya
katkıda bulunması gerekir.
Gök bilimve Dünya
mirası: evrensel hazineler
UNESCO ve Uluslararası Astronomi
Birliği, UNESCO’nun çalışma teması
içindeki eğitim ve kültür üzerine
ortak bir çalışmayı benimseyerek, Gök
Bilim ve Dünya Mirası üzerine birlikte
çalışacakları bir proje üretti. Bu proje-
nin amacı, gök bilim ile ilişkili özellik-
lerin kültürel ve bilimsel değerlerini
kabul ederek bilim ve kültür arasında
bir bağlantı kurulmasını sağlamak ve
böylece, dünya üzerindeki gök bilim
ile ilgili yerleşim yerlerinin hasara uğ-
ramasını engellemek ve onları olması
gereken kimliğine kavuşturmak.
Galileo Öğretmen Eğitim
Programı
Gök biliminin doğal ortamı uzayın
derinliklerinde olduğundan gök bi-
limcilerin laboratuvarı da bizden çok
uzaklardadır. Fizik yasalarını, kimya
formüllerini ve matematik eşitliklerini
kullanarak öğrenmeye çalıştığımız
evreni öğretim programları içine
koyarak gök cisimlerini tanıtmak
eğitimcilerin işidir. Uluslararası Astro-
nomi Birliği’nin çağrısı üzerine ilk ve
ortaöğretim öğretmenlerine yönelik
başlatılan bir programla 2012 yılına
kadar gök bilim konusunda bilgili
öğretmenler ağı oluşturulacaktır.
Onun için de tüm ülkelerde özellikle
fen bilgisi öğretmenlerine yönelik
düzenlenecek olan çalıştaylar sayesin-
de “Galileo Elçileri” adıyla uzman bir
öğretmen kadrosu oluşturulacaktır.
Dünya’dan Evren’e
bakış: bilimin güzelliği
Evrenin büyüleyici görüntüle-
ri, büyük teleskoplar veya atmos-
fer dışındaki uydular ve uzay araç-
ları tarafından özel teknikler kul-
lanılarak çekilmektedir. Bu fotoğ-
raflar hem sanatsal değerlere sa-
hip olurken hem de birçok bilim-
sel gerçeği gözler önüne sermek-
tedir. Uluslararası Astronomi Birliği
tarafından seçilen fotoğraflar tüm
ülkelerin sergi salonlarında ve so-
kaklarında sergilenmektedir.
Unutmayınız
“Evren Sizi Bekliyor”.
Ege Üniversitesi’nde 2009
Dünya Astronomi Yılı Etkinlikleri
Prof.Dr. Serdar EVREN
Ege Üniversitesi
Fen Fakültesi
Astronomi ve
Uzay Bilimleri Bölümü
Astronomi Yılı’nın öneminin vurgu-
landığı konferanslar verildi. Toplam
19 gözlem şenliğine 2000 kişi katıldı.
Diğer bir etkinlik dalı da değişik
kuruluşlarda öğretim elemanları ve
öğrenciler tarafından düzenlenen
konferanslardı. Toplam 73 konferansa
yaklaşık 6400 kişi katıldı. Bu konfe-
ransların bir çoğunda temel astro-
nomi kavramları; film, animasyon ve
görüntülerle anlatıldı. Bazılarında
etkinlik biraz daha genişletilerek katı-
lımcılara basit deneyler, uygulamalar
ve projeler yaptırıldı.
Düzenlenen toplantı ve sempoz-
yumların bir kısmı da ilk ve ortaöğre-
tim Fen ve Teknoloji, Fizik, Matematik
ve Coğrafya öğretmenlerine
yönelik olmuştur. Bir günden bir
haftaya kadar süren bu orga-
nizasyonlarda öğretmenlere
kendi derslerinde astronomik
kavramları nasıl kullanacakları
konusunda bilgiler verilmiş, uy-
gulamalar yaptırılmıştır. Burada
amaç fen bilgisine olan ilgiyi as-
tronomiyi kullanarak arttırmaya
çalışmak, bol görsel malzemey-
le konuları kolay öğrenebilecek
düzeye getirmektedir. Önümüz-
deki yıldan itibaren fen dersleri
müfredatına konan astronomi
konuları hakkında ders notları
ve öğretmenlerin kullanımına
yönelik ders materyalleri ha-
zırlanmıştır. Bu kurslara katılan
öğretmenler tüm dünyada “Ga-
lileo Elçileri” olarak adlandırıla-
caktır. Bu organizasyon yalnız
bu sene değil 2012 yılına kadar
devam edecek ve daha sonra
tüm“Galileo Elçileri”nin internet
üzerinden birbiriyle haberleşmesi
sağlanacaktır.
Bu tür organizasyonlara önümüz-
deki dönemde de devam edilecektir.
2009 Dünya Astronomi Yılı
etkin-
liklerinin tamamını EÜ Astronomi ve
Uzay Bilimleri Bölümü web adresin-
den takip edebilirsiniz.
(
)
