71
YAZ 2010
Demircidere Köyü Muhtarı’nın kardeşi Egeden ekibine köy hakkında bilgi verirken“Burda
her türlü gelir var”diyor. Köyde fıstıkçılığın dışında zeytincilik, bağcılık, hayvancılık ve
arıcılık da yapılıyor. Bölgede, mayhoş içimli bir şarap üretilen siyah gemre ve daha şekerli
beyaz şıkka üzümleri yetişiyor. Köyde bilgi aldığımız herkes, “kurşun atımıyla”25-30 kilo-
metre ötedeki altın madenine tepkili. Bu tepki eskiye oranla yumuşamış olsa da köylüler
“şirketle iç içe değiliz”diyerek mesafeli yaklaştıklarının mesajını veriyor.
Kozak’ın bereketi çam fıstığı koza-
lağı yörede “keye” adı verilen çatallı sı-
rık ile genellikle Şubat ayında özellikle
erkekler tarafından çam ağacından
indirilir. Bekletilen kozalaklar Haziran-
Temmuz aylarında harımlarda yayılır.
Yakıcı sıcak kozalakların açılmasını
sağlar. Böylece kozalağın içindeki
kabuklu fıstıklar dökülür ve işlemeye
hazır hale getirilir.
Fıstık üretimi becerinin yanı sıra
güç gerektirir. Bu nedenle fıstıkların
ağaçtan düşürülmesini erkekler ger-
çekleştirir. Bu durum yörenin kültü-
rüne de yansımıştır. Keye kullanarak
fıstık çamına çıkamayan erkeğin ev-
lenmek için kız bulamayacağı söylenir
yörede.
Yörede kadınlar da boş durmaz
elbette. Fıstık çamına çıkarak kozalak
düşürmeye giden erkeklerin eşleri
adeta imece gibi birbirlerinin bağla-
rında bağ belleme işiyle uğraşırlar.
Saçlarına ak düşmüş neneler bile bağ
bellemekten geri durmazlar. Yöreden
yakacak odun da taşırlar, düşürülen
çam kozalaklarını elleriyle toplarlar
da.
Kozalak toplama
Bizim Kozak Yaylası’na gittiğimiz Nisan ayı, fıstık toplama zamanının son demle-
rine denk geliyor. Fıstık kozalakları tam olgunlaşıp kurumadan toplanıyor ki dal-
larından kopup ormana saçılmasınlar. Her bir kozalak çok değerli köylüler için,
ağaçlara çıkan erkekler çubuklarla kozalakları düşürüp, kaç tane düşürdüklerinin
bilgisini aşağıda bekleyen kadınlara söylüyor. Kozalakların inatçı bir yapışkanlığa
sahip reçinesinden ellerini korumak için eldiven takmış olan köylü kadınlar da o
sayıya göre ormanın dokusuna saklanan kozalakları arayıp buluyor.
Kozalakların inatçı bir yapış-
kanlığa sahip reçinesinden
ellerini korumak için eldiven
takmış olan köylü kadınlar
ormanın dokusuna saklanan
kozalakları arayıp buluyor.
70
