23
BAHAR 2015
aylığını sağlarsa biz burada öğretiriz
bizden sonrakilere. Ama, kabiliyet
varsa. Yoksa işlemesini öğrenir ama
hazırlamasını öğrenemez, bu çok
zordur.
Yalnız mı çalışıyorsunuz?
Her şey yalnız olur, şu urganı
bükmesi yalnız olmaz. Bir kişi dolabı
çevirecek, bir kişi de çengeli urgana
takıp getirecek. Hanıma öğrettim
bazen o getiriyor bazen ben getiri-
yorum, bir şekilde devam ettiriyoruz
işi.
Şimdi üretime devam ediyor
musunuz?
İstek olursa üretiyoruz, stok yap-
mıyoruz, sipariş üzerine hazırlıyoruz.
Hasırcılık kadınların işi
Özellikle tarımla daha çok meş-
gul olduğu dönemlerde Tirelilerin
çokça rağbet ettiği şeylerden biri de
hasırdı. Yaz mevsimlerinde yayla-
ya veya ürününü yetiştirmek için
ovadaki tarlasına taşınan Tireliler,
kurdukları çardaklarda yer yaygısı
olarak hasır kullanırdı. Sıcak yaz gün-
lerinde serin tutma özelliğine sahip
hasırlar bugünlerde bazı plajlarda ve
sahil beldelerindeki kafelerde göl-
gelik olarak da kullanılıyor. Ancak ne
yazık ki günümüzde kullanım alanı
oldukça daralan hasırların üretimi
de bir o kadar azalmış durumda. Tire
Kent Müzesi’nde yaşayan sanatlar
arasında hasırcılık da yerini almış.
Zuhal İsel müzenin ve Tire’nin hasırcı
ustası.
Siz kimden öğrendiniz hasırcı-
lığı?
Ben annemden, anneannemden
öğrendim.
Sizde de aile mesleği yani?
Evet. Bizim Belevi Gölünde sazlar
olunca nasıl değerlendirilir diye
düşünmüşler eskiler, bu mesleği
çıkarmışlar meydana. Ben bildim bi-
leli bizim gelir kaynağımızdır. Satılır
sürekli.
Bu işi daha çok kadınlar mı yok-
sa erkekler mi yapıyor peki?
Kadınlar. Daha çok kadınlar
yapardı ama şimdi kalmadı, bir ben
kaldım bir de yaşlı teyze var.
Ama hasır görüyorum ben çar-
şıda pazarda. Tire’ninmi o hasırlar?
Yok, Afyon’da dokunuyormuş
onlar, duyduğuma göre.
Ama hâlâ satılıyor değil mi?
Tabii tabii, mesela geçenler-
de İstanbul’a bile 80 tane sipariş
gönderdim. Çok dokudum yani. Beş
senedir ben dokuyorum, daha önce
annem yapıyordu.
Şu anda müşterileriniz kimler?
Eskiden köylüler kullanırdı. Tütün
zamanı sürekli yere serilirdi. Şimdi
biz hastanelere gönderiyoruz cenaze
içinde. Şimdi hastaneler de kalktı
artık büyük şehir olalı. Ben de buraya
geldim, arada yine sipariş oluyor.
Malzemeyi nerden alıyorsunuz?
Malzemeyi Aydın’dan getiri-
yorum, Aydın’ın Işıklı köyünde bir
tanıdığımız var onlardan aldık. Yani
devam ediyor hâlâ.
Bunların yanı sıra yorgancı, ke-
çeci, saraç, ahşap tornacısı, mobilya
imalatçısı, körüklü çizmeci, semerci,
nalıncı ustaların zanaatlarını sergile-
dikleri bölümler de buluyor müzede.
Oldukça zengin envantere daha
şimdiden sahip olan Tire Kent Müze-
si, Tirelilerin yanı sıra yerli ve yabancı
ziyaretçilerin yoğun ilgisine mazhar
olacaktır. Bence bunun ötesinde
yerli ve yabancı araştırmacılar da bu
müzedeki eserler üzerinden ciddi
araştırmalar ortaya koyacaklardır.
Müzenin ve Tire’nin usta hasırcısı Zuhal İsel, sipariş üzerine üretimi sürdürdüklerini söylüyor.
