41
40
YAZ 2012
Ödemişli Belediye Başkanı, Bakan,
BaşbakanMehmet Şükrü Saraçoğlu
Mehmet Şükrü Bey, 1887 yılında
Ödemiş’te doğdu. 1918 yılında Ce-
nevre Üniversitesi, “Ulum-u Siyasiye
ve İktisadiye” şubesinden mezun olan
Mehmet Şükrü Bey Yunan Ordusu
İzmir’e çıkınca, Mahmud Esat Bey ile
birlikte Rodos üzerinden memleke-
tine döner. Demirci Mehmet Efe’nin
kuvvetlerine katılır. Kırmızı şeritli
İstiklal Madalyası ile onurlandırılan
Mehmet Şükrü Bey, kurtuluştan sonra
Ödemiş’e dönerek çiftçilik yapmaya
başlar. Türkiye İktisat Kongresi’ne
Ödemiş’in çiftçi temsilcisi olarak ka-
tılan Mehmet Şükrü Bey, Ödemiş Be-
lediye Başkanlığına seçilir ve böylece
ömür boyu sürecek idarecilik yaşamı
başlar. 1923 Ağustos'unda, ikinci kez
İzmir Mebusu seçilir. 22 Kasım 1924’te
Maarif Vekili olan Mehmet Şükrü Bey,
1926 Ocak’ında, Türk ve Yunan halkı-
nın değiş tokuşuyla (mübadele) ilgili
düzenlemeleri yapmak üzere kurulan
Karma Mübadele Komisyonu’nun
Türk heyeti başkanlığına getirildi.
1927 yılında yapılan seçimlerde,
üçüncü kez İzmir Mebusu olan
Mehmet Şükrü Bey, IV. ve V. İsmet
Paşa hükümetlerinin Maliye Vekili idi.
VI. İsmet Paşa Hükümeti’nde Adliye
Vekili iken, iktisadi etütler yapmak
üzere ABD’ye gönderildi. 1933 yılında,
Osmanlı borçlarının nasıl geri ödene-
ceğini, alacaklılar ile Paris’te müzake-
re eden Türk komisyonuna başkanlık
eden Mehmet Şükrü Bey, 1935 yılında
beşinci kez İzmir Mebusu seçildi. VII.
İnönü ve I. Celal Bayar Hükümeti’nde
(1935 ve 1937) Adliye Vekili; II. Bayar
Hükümeti (1938) ile I. ve II. Refik
Saydam Hükümetleri’nde Hariciye
Vekilliği yapan M. Şükrü Saraçoğlu
altıncı kez mebus olarak İzmir’i temsil
ederken, 1942 yılında Başbakan oldu.
1946 yılında ilk kez tek dereceli ve
çok partili olarak yapılan seçimler-
de, sekizinci kez İzmir Mebusu olan
M. Şükrü Saraçoğlu, kendi isteğiyle
Başbakanlıktan istifa etti. CHP Genel
Başkan Vekilliği görevi bir süre daha
üzerinde bırakılan Saraçoğlu, Parti-
nin grup başkan vekilliğine getirildi.
1948 yılında yapılan milletvekilliği
ara seçimlerinde Ali Fuat Cebesoy’un
yerine, meclis başkanlığına seçilen
Saraçoğlu, bu göreve 1 Kasım 1949
tarihinde bir kez daha seçildi. De-
mokrat Parti’yi iktidara taşıyan 1950
seçimlerinde, meclis dışında kalan
Saraçoğlu siyasi hayata veda etti.
27 Aralık 1953 günü, 66 ya-
şında yaşamını yitiren M. Şükrü
Saraçoğlu’nu, Mark Twain Cemiyeti,
devlet adamı olarak çalışmalarından
dolayı fahri üyesi yapmıştı. İkinci
Dünya Savaşı’yla ilgili açıklamaları
sebebiyle Time dergisiinn kapağına
çıkmış olan Saraçoğlu’nun belki de
en akıllarda kalan özelliği Fener-
bahçe Kulübü sevdasıydı. 16 Mart
1934–15 Ekim 1950 tarihleri arasında,
Fenerbahçe’nin aralıksız 16.5 yıl yöne-
tim kurulu başkanlığını; daha sonra
da yaşamının sonuna kadar ise fahri
başkanlığını yapmıştır. ÖYKAM’daki
M.Şükrü Saraçoğlu Odasında ailesinin
müzeye bağışladığı eşyalar, özenle
aslına uygun biçimde dekore edilmiş
odada ziyaretçilerini bekliyor.
Erken Cumhuriyet Döneminde
tütüncülük,Ödemişliler'ingeçiminde
çok önemli bir yer tutuyordu
